حادثه و آسیب بدنی در بسیاری از ورزش ها به ویژه ورزش های رزمی، فوتبال، بسکتبال و یا حتی ورزش هایی که عاملی غیر انسانی هم در آن دخیل اند(مانند سوارکاری)، پدیده ای اجتناب ناپذیر است. در این موارد و برای احراز مسئولیت مدنی در ورزش، تعیین میزان خسارت، عامل خسارت و حتی از بعدی فنی تر، نوع خسارت بسیار حائز اهمیت است.
به موجب ماده 1 قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹: «هرکس بدون مجوز قانونی، عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی، به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگری که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد.»
ارکان مسئولیت مدنی
با این توضیح، احراز مسئولیت مدنی منوط به وجود سه شرط است:
- ورود ضرر
- فعل یا ترک فعل زیان بار
- رابطه سببیت بین ورود ضرر و عمل زیان بار
اثبات ورود ضرر به زیان دیده و ارتکاب تقصیر از طرف خوانده به تنهایی موجب طرح دعوای خسارت و تحقق مسئولیت مدنی در ورزش نمی شود. در این موارد، احراز رابطه سببیت بین ضرر و فعل زیانبار لازم است. برای مثال در یک قضیه مربوط به تصادم بین دو سوارکار، قاضی متوجه شد که جانسون با حالت خطرناکی با اسب از کنار حریف عبورکرده و باعث افتادن و جراحت فریزر شده که این رفتار برخلاف مقررات مسابقه بوده و جانسون مراقبت معقول از دیگر سوارکار را به عمل نیاورده است. درحالی که این خطر قابل پیش بینی بوده و دادگاه به همین دلیل جانسون را به پرداخت غرامت محکوم کرد. در اینگونه موارد، مدعی تحمل خسارت، باید تقصیر خوانده و تفریط او در پرهیز از خطر و تمهید وسایل ایمنی را اثبات کند.
یک مثال کاربردی
فرض کنید در یک ورزش پروازی، مربی(که مدرک مربی گری و مجوز آموزش دارد)، فرد یا افراد تحت آموزش را در فضایی غیر مجاز غیر از سایت های پروازی معتبر آموزش دهد و در این حین آسیبی به تحت آموزش وارد آید. در این صورت تقصیر مربی محرز بوده و بخشی از خسارت وارده متوجه او می باشد.
اقامه دعوای مطالبه خسارت از طریق احراز مسئولیت مدنی در ورزش در زمره دعاوی فنی و در پاره ای موارد نسبتا پیچیده است که مدیریت آن توسط یک وکیل ورزشی دستیابی به هدف مورد نظر را برای خواهان آسان تر و مطمئن تر می نماید.